U Bosni i Hercegovini je jedno od 10 najboljih skrivenih mjesta u Evropi za 2025. godinu

Dok se brojna odredišta u Evropi pripremaju za još jednu sezonu prekomjernog turizma (overtourism), nova lista „Skrivenih dragulja“ koju je objavila organizacija European Best Destinations (EBD) nudi netaknute alternative van utabanih staza.

Jedno na malom brdu na zapadnoj obali Sardinije, drugo smješteno uz jezero Komo – Bosa i Neso su dva „tajna“ slikovita italijanska sela na vrhu liste „Najbolji skriveni dragulji“ po izboru EBD-a.

Dok se najpoznatije destinacije Evrope spremaju za još jednu sezonu masovnog turizma, nova lista nudi „sporije“, duhovnije putovanje s netaknutim alternativama daleko od tipičnih turističkih ruta (i muka).

„Uz slikovita sela, predivna brdska mjesta, odmarališta uz more, srednjovjekovna naselja među vinogradima i jezerima, Evropa obiluje ‘tajnim’ destinacijama za one koji žele izbjeći gužve“, navodi EBD. „Dok najslavniji evropski gradovi privlače milione svake godine, prava magija kontinenta često leži daleko od mase. Sakrivena među planinama, uz zaboravljene obale i u dolinama netaknutim vremenom, ova mjesta nude nešto rijetko: autentičnost.“

Nova rang-lista poziva vas da lutate od ulica pastelnih boja u Bosi na Sardiniji, do termalnog blaženstva prirodnih izvora u Saturniji u Toskani, od bezvremenske ljepote Halkija, grčkog ostrva bez automobila, do ružičastih sokaka u Albarasinu u Španiji.

Lista EBD-a, zasnovana na glasovima više od milion putnika iz 172 zemlje, poziva vas da krenete „u ova manje poznata mjesta i otkrijete raznolika i očaravajuća iskustva koja čekaju van dobro utabanih evropskih staza“. Pristup nekima nije tako jednostavan kao, na primjer, do Pariza – ali upravo ih ta udaljenost čini očuvanim – sirovim, stvarnim i spremnim za otkrivanje.

1. Bosa, Sardinija, Italija

Poznata po šarenim kućama i srednjovjekovnom zamku Malaspina, Bosa se nalazi otprilike na dvije trećine zapadne obale Sardinije, na malom brdu oko 3 km od unutrašnjosti sjeverne obale rijeke Temo.

Preporuke EBD-a: Šetnja kroz istorijski centar, istraživanje zamka i odmor na plaži Bosa Marina.

Lokalna kuhinja: Tradicionalna sardinijska jela poput porceddu (pečeno prase) i seadas (kolači punjeni sirom s medom). Obavezno probajte lokalno vino Malvasia di Bosa.

Kako doći: Let do aerodroma Algero-Fertilia. Bosa je udaljena oko sat vožnje (55 km) putem SP49 i SP105.

2. Neso, jezero Komo, Italija

Slikovito selo Neso, smješteno na jezeru Como, poznato je po prirodnoj klisuri i vodopadu Orrido di Nesso, koji bukvalno dijele selo na dva dijela.

Na zapadnom kraku jezera Como, poznat po svom autentičnom šarmu i istorijskim kamenim uličicama, stari rimski most, Ponte della Civera, pruža zadivljujući pogled.

Lokalna kuhinja: Specijaliteti od ribe iz jezera kao što su missoltini (na suncu sušena riba) i risotto al pesce persico (rižoto s grgečem).

Kako doći: Let do aerodroma Milano Malpensa. Nesso je udaljen oko 90 minuta vožnje (75 km) putem A9 i SP583.

3. Ostrvo Korvo, Azori, Portugal

Najmanje ostrvo Azora, Corvo, nudi vulkanski mir i tišinu.

Azores, autonomna regija Portugala, su arhipelag u srednjem Atlantiku koji se sastoji od devet velikih ostrva i grupe ostrva, uključujući Corvo. Ostrva karakterišu dramatični pejzaži, ribarska sela, zeleni pašnjaci i žive ograde od plavih hortenzija.

Znamenitost: Krater Caldeirao sa jezerima i ostrvcima, jedino selo Vila do Corvo nudi pogled u tradicionalni azorski život.

Lokalna kuhinja: Caldo de peixe (riblja čorba) i biscoitos de orelha (tradicionalni keksići).

Kako doći: Let do aerodroma João Paulo II (São Miguel), zatim regionalni let do Corva.

4. Albarracin, Španija

Jedno od najljepših sela Španije, Albarracin, smješteno u brdima iznad rijeke Guadalaviar.

Ruševine alkazara ili maurskog zamka, uzdižu se na vrhu litice u starom gradu.

Katedrala del Salvador iz 16. vijeka ima zvonik izgrađen na ostacima romanskog hrama i okružen uskim, krivudavim ulicama, zgradama ružičastih nijansi i drevnim gradskim zidinama.

Lokalna kuhinja: Ternasco (pečena jagnjetina) i migas (pržene mrvice s kobasicom i bijelim lukom).

Kako doći: Let do Madrida, zatim vožnja od oko tri sata (280 km) autoputem A-2 i A-23.

5. Blagaj na Buni, BiH

Blagaj je istorijsko i zaštićene selo u Bosni i Hercegovini, smješteno u jugoistočnom dijelu Mostarskog basena u Hercegovačko-neretvanskom Kantonu.

Blagaj je dom jednog od „najbolje čuvanih tajnih mjesta u Evropi“, Blagajske tekije iz 16. vijeka koji se nalazi na tirkiznom izvoru rijeke Bune.

Mirno okruženje je savršeno za meditaciju (i fotografisanje).

Lokalna kuhinja: Ćevapi i burek.

Kako doći: Let do Sarajeva, zatim oko dva sata vožnje (130 km) putem M17.

6. Rupit, Catalonia, Španija

Rupit je šarmantno srednjovjekovno selo u Cataloniji koje evocira suštinu srednjovjekovne Evrope sa svojim kaldrmisanim ulicama, kamenim kućama i ikoničnim visećim drvenim mostom preko rijeke Rupit.

Istražite crkvu Saint Miguel, koja datira iz 12. vijeka, i pješačite do obližnjeg vodopada Salt de Sallent da biste uživali u pogledu koji oduzima dah.

Lokalna kuhinja: Escudella (čorba od mesa i povrća) i butifarra (kobasica).

Kako doći: Let do Barselone, zatim 90 minuta vožnje.

7. Halki, Grčka

Halki je malo, rustično, brdovito ostrvo u arhipelagu Dodecanese  udaljeno svega šest kilometara zapadno od Rhodesa, poznato po kristalno čistoj vodi i neoklasičnoj arhitekturi.

Cijenjeno je zbog svojih osamljenih plaža, uključujući Kaniu i Potamos, od kojih su neke dostupne isključivo pješice. Trajekti stižu iz Rhodesa i Piraeusa u luku u šarmantnom mjestu Nimborio, koje ima konobe uz more i barove na otvorenom, kao i luksuzne vile za odmor.

Planinarske staze vode pored bijelih kapela, poput crkve Svetog Nikole, sa njenim impresivnim zvonikom, zatim do Tvrđave vitezova Svetog Jovana i napuštenog sela Chorio.

Lokalna kuhinja: Grilovana hobotnica i astakomakaronada (jastog s tjesteninom).

Kako doći: Let do Rhodesa, zatim trajekt iz luke Kamiros Skala (oko 1 sat).

8. Tenby, Wales, UK

Tenby je gradić kao sa razglednice, smješten u jugozapadnom dijelu Walesa, poznat po svojim srednjovjekovnim zidinama iz 13. vijeka, kućama u pastelnim bojama, prelijepim plažama i obalnoj stazi Pembrokeshire.

Njegove pješčane obale uključuju i Castle Beach, gdje se nalaze ruševine zamka Tenby na rtu iznad luke.

Istražite Tjudorovu trgovačku kuću (Tudor Merchant’s House) i otisnite se čamcem na izlet do ostrva Caldey.

Lokalna kuhinja: Cawl (čorba od jagnjetine) i bara brith (voćni hljeb).

Kako doći: Let do Cardiffa, zatim vožnja oko dva sata (150 km), putevima M4 i A48.

9. Saturnia, Italija

Saturnia, jedan od najboljih skrivenih dragulja Italije, je banjski gradić u Toskani, u sjevernom središnjem dijelu Italije, koji je naseljen još od antičkih vremena.

Poznata je po svojim prirodnim toplim izvorima, naročito po Cascate del Mulino, gdje se termalne vode u kaskadama prelivaju preko terasa od krečnjaka.

Tokom boravka, obavezno posjetite srednjovjekovni centar grada i obližnja arheološka nalazišta.

Lokalna kuhinja: Pici (ručna pasta) i acquacotta (povrtna čorba).

Kako doći: Let do Rima, zatim vožnja od dva sata (150 km) putevima A12 i SS1.

10. Vik, Iceland

Vik je malo selo na južnoj obali Icelanda, poznato po svojim crnim pješčanim plažama, naročito po plaži Reynisfjara i morskim stijenama Reynisdrangar.

Sa svojim dramatičnim liticama i crnim pijeskom, „Vik nas podsjeća da ponekad kraj svijeta može biti početak nečeg izuzetnog“, navodi EBD (European Best Destinations).

Posjetite crkvu Vik Myrdal, smještenu na brdu, i istražite obližnji rt Dyrhólaey za panoramske poglede.

Znamenitosti: Crkva Vik Myrdal, rt Dyrhólaey s panoramskim pogledom.

Lokalna kuhinja: Plokkfiskur (riblji paprikaš) i skyr (mliječni proizvod).

Kako doći: Let do aerodroma Keflavik, zatim 2,5 sata vožnje (180 km) putem Route 1.

Cecilia Rodriguez, saradnica Forbesa

The 10 Best Hidden Places In Europe For 2025, Per New EBD Report